Rechtmatigheidsverantwoording

Verantwoordelijkheid college van burgemeester en wethouders

De baten en lasten alsmede de balansmutaties moeten getrouw in de jaarrekening worden opgenomen. Uit het getrouw opnemen van de baten en lasten alsmede de balansmutaties, blijken een drietal rechtmatigheidscriteria niet expliciet. Dit betreffen het begrotings-, voorwaarden-, en misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium. In deze rechtmatigheidsverantwoording licht het college van burgemeester en wethouders toe in hoeverre bij de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties het begrotings-, voorwaarden-, en misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium zijn nageleefd. Dit houdt in dat de verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties in overeenstemming zijn met door de raad vastgestelde kaders zoals de begroting en gemeentelijke verordeningen en met bepalingen in de relevante wet- en regelgeving. Bij de waarderingsgrondslagen in de jaarrekening is het door de raad op 21 december 2023 vastgestelde normenkader van de relevante wet- en regelgeving verder toegelicht.

Deze verantwoording hanteert een grensbedrag omdat alleen de van belang zijnde aspecten in de verantwoording hoeven te worden betrokken. Deze grens is door de raad bepaald en bedraagt 3% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan de reserves en is daarmee vastgesteld op € 2.224.000.

Conclusie

Het college is van mening dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen binnen de daarvoor gestelde grens.

De geconstateerde afwijkingen betreffen:

Begrotingscriterium	Bedragen x1.000
1A. Overschrijding lasten programma’s	€ 11.814
1B. Overschrijding investeringsbudgetten (kredieten)	€ 836
2. Ongeautoriseerde reservemutaties	-
3.Overschrijding van baten en/of onderschrijding van lasten en baten die niet tijdig tot een begrotingswijziging hebben geleid of te laat aan de raad zijn gemeld	-
Totaal begrotingsonrechtmatigheden	€ 12.650
4. Totaal van de begrotingsonrechtmatigheden (van onderdeel 1 en 2) dat past binnen het vooraf vastgestelde beleid en daarmee vooraf als acceptabel is geduid vermelden en verwijzen naar dit vooraf vastgestelde beleid.	-/- € 12.174
5.Resterend saldo aan begrotingsonrechtmatigheden	€ 476
Voorwaardencriterium
Inkopen ten onrechte niet Europees aanbesteed	€ 185
Grondverkopen niet in overeenstemming met grondprijsbeleid	€ 46
M&O criterium
Geen bevindingen.	-
Totaal van onrechtmatigheden	€ 707
Verantwoordingsgrens vastgesteld door de raad (%)	3%
Totaal lasten inclusief toevoegingen aan de reserves	€ 74.145
Verantwoordingsgrens in €	€ 2.224

In de paragraaf bedrijfsvoering is op basis van de Kadernota rechtmatigheid van de commissie BBV en op basis van de afspraken met de raad aanvullende informatie opgenomen over de financiële rechtmatigheid. In deze paragraaf heeft het college ook beschreven welke actie het onderneemt om vermelde afwijkingen in de toekomst te voorkomen.

Toelichting

Begrotingscriterium - Overschrijding lasten programma’s
De totale omvang van de overschrijding van de lasten op programmaniveau bedraagt € 11.814.000 en wordt veroorzaakt door een overschrijding op de programma’s Bestuur (€ 458.000), Economie (€ 830.000), Omgevingskwaliteit (€ 6.129.000) en Samenleving (€ 4.397.000). Overschrijdingen op programmaniveau zijn strikt genomen onrechtmatig. Deze onrechtmatigheid telt bruto mee als afwijking in de rechtmatigheidsverantwoording.

Vervolgens heeft het college getoetst in hoeverre deze afwijkingen passen binnen de afspraken die met de raad zijn gemaakt. Hiervoor dienen de toelichtingen in de jaarrekening op programmaniveau als uitgangspunt. Het college heeft geconstateerd dat de betreffende overschrijdingen grotendeels door open einde regelingen worden veroorzaakt.

Begrotingscriterium - Overschrijding investeringsbudgetten (kredieten)
Uit de analyse op de rechtmatigheid van de kredieten is gebleken dat de realisatie van de kredieten in boek- en kalenderjaar 2023 de initieel beschikbaar gestelde kredieten (€ 836.000). Deze onrechtmatigheid telt bruto mee als afwijking in de rechtmatigheidsverantwoording.

Begrotingscriterium - Begrotingsafwijkingen die passen binnen de afspraken met de raad
De begrotingsafwijkingen zijn getoetst aan de afspraken die met de raad zijn gemaakt. Daaruit volgt dat er afwijkingen zijn die passen binnen de afspraken en daarmee niet als rechtmatigheidsfout kwalificeren. Dit betreft afspraken die voortkomen uit een open einde regeling (€ 11.814.000). Daarnaast hebben wij geconstateerd dat een overschrijding op de investeringskredieten past binnen de afspraken die met de raad zijn gemaakt. Middels een raadsbesluit is de vervanging van riolering ten laste van de voorziening riolering gebracht (€ 360.000).

De totale omvang van de begrotingsafwijkingen die passen binnen de afspraken met de raad bedragen € 12.174.000 (€ 11.814.000 + € 360.000).

Voorwaardencriterium - Inkopen ten onrechte niet Europees aanbesteed
In het kader van de rechtmatigheid van de jaarrekening 2023 heeft het college een analyse op de naleving van de Europese aanbestedingsrichtlijnen alsook het eigen inkoopbeleid uitgevoerd. Het gaat om inkopen met een waarde van in totaal € 185.432 (waarvan geen onrechtmatigheden uit voorgaande jaren), welk bedrag wij als rechtmatigheidsfout hebben aangemerkt. Ten aanzien van het eigen inkoopbeleid hebben wij vastgesteld dat wél de juiste procedures zijn gevolgd. Tot slot hebben wij geen onzekerheden qua rechtmatigheid voor Europese aanbestedingen en het eigen inkoopbeleid geconstateerd.

Dit wordt veroorzaakt doordat bij overschrijdingen van het drempelbedrag er ten onrechte niet conform het Europees regime is aanbesteed of doordat er sprake is van een uitzondering op de aanbestedingsregels zonder dat daar een adequate juridisch pleitbaar standpunt is ingenomen.

Voorwaardencriterium - Grondverkopen niet in overeenstemming met grondprijsbeleid
Uit de analyse op de grondverkopen in 2023 heeft het college geconstateerd dat de verkoopprijs per m2 niet voor alle verkopen in overeenstemming is met het gemeentelijke grondprijsbeleid. Daarbij bedraagt de verkoopprijs per m2 voor een aantal transacties binnen een tweetal grondexploitaties inclusief btw terwijl dit (in overeenstemming met het gemeentelijke grondprijsbeleid) exclusief btw had moeten zijn. De totale omvang bedraagt € 46.000.

M&O-criterium
Uit de analyse van het misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium is geen misbruik en oneigenlijk gebruik naar voren gekomen. Het college heeft geen fouten geconstateerd op het criterium M&O.